Oblast zlatnosne reke Rasine pruža se između Kopaonika i Jastrebca, na jugu Župe i Zapadne Morave na severu. Zahvatajući poljoprivredno-šumarski reon, Rasina je za mnoga sela izvor života i od izuzetne važnosti za sve grane poljoprivrede. Slivu reke Rasine pripadaju sela Razbojna, Zlatari, Žilinci, Bogiše, Ravni, Kovioci, Strojinci, Igroš, Žunje, Dupci, Lepenac, Brđani, Tršanovci, Mala i Velika Grabovnica, Drtevci, Drenova, Botunja, Mala Vrbnica, Kobilje, Ribari, Milentija, Budilovina, Grad i Osredci.
Kako navodi Aranđel C. Jeličić, „prostor između današnjih sela Razbojne i Ravni bilo je veliko polje, ravno nepregledno sa cvetnim livadama i stoletnim hrastovima, kristalno čistom i vijugavom Rasinom.“ Na području ovih sela nalazi se Jankova klisura, prirodni ulaz u Moravsku dolinu i istorijski važno mesto.
Jedno od najbogatijih sela bruske opštine, Razbojna, smešteno je na obe strane puta Brus-Kruševac, na južnim padinama Požara i javorca, kod ušća Blatašnice u Rasinu. Nekada prostor na kojem su se odigrale mnoge istorijske bitke, danas ovo selo ima osmogodišnju školu,zdravstvenu i veterinarsku stanicu, poštu, mesnu kancelariju, lovačko društvo i odeljenje predškolske ustanove „Pahuljice“ Brus. Stanovništvo se oduvek bavilo pretežno zemljoradnjom i stočarstvom, što se u određenoj meri održalo i danas.
Selo Zlatari nalazi se sa obe strane Zlatarskog jezera, na nadmorskoj visini od 375 metara, najnižoj tački u opštini. Meštani selo dele na Staro i Novo naselje, Leku i Zbilje, tj. Turjak. Selo ima odlične uslove za razvoj lovnog turizma, a na jezeru Ćelije svake godine se održava manifestacija Bruski kotlić u organizaciji bruske Turističke organizacije i Mesne zajednice, a okuplja veliki broj turista i zaljubljenika u prirodu iz svih krajeva Srbije. Rasadnička proizvodnja u Zlatarima godišnje proizvede nekoliko stotina sadnica četinara i lišćara koje se dele zainteresovanima.
Po predanju, na mestu gde se danas prostire selo Dupci, između velikog broja hrastovih stabala, nalazio se i jedan hrast – dub, koji se isticao u široj okolini, i po kome je selo i dobilo ime. Ovaj dub meštani su smatrali svetim mestom, na kome su vršili molitve za vreme seoske slave. Kasnije je tu podignuta crkva, a oko nje je počelo da se formira selo. Prvi stanovnici bavili su se stočarstvom, zemljoradnjom, lovom i sečom dubova za građu. Današnje stanovništvo živi u oko 130 domaćinstava. Ovo selo poznato je po velikom broju vodenica, a na ušću Žunjačke reke u Rasinu postojala je i valjaonica sukna. Od starih zanata u Dupcima je bilo razvijeno krečarstvo, kovački i zidarski zanat. Dobra putna mreža, ulično osvetljenje i kontinuirano graditeljstvo čine ovo selo pristupačnim i sa velikim potencijalima za razvoj svih grana privrede.
Lepenac se nalazi na stranama doline reke Rasine, dok se pored puta Brus-Razbojna-Kruševac nalazi drumski deo sela. Delove atara meštani zovu Babe, Reka, Ključ, Polje, Lazovi, Kamenara, Vekinac, Rosulje, Duboke doline, Dubrava, Malonjina bara, Velike njive, Beljurinac. Značajni kulturno-istorijski spomenik u ataru ovog sela je Manastir Sv. Stefan, izgrađen krajem 14. veka, zadužbina Despota Stefana Lazarevića. Selo ima školu, mesnu kancelariju, veterinarsku ambulantu, poštu, dečji vrtić, zadružni dom i zanatske radnje koje i dalje opstaju. U planu je izgradnja postrojenja za prečišćavanje otpadnih voda u Lepencu kao deo projekta zaštite jezera Ćelije.
Botunja, jedno od bogatijih sela u bruskoj opštini, istorijski je vezana za život kneza Lazara, koji je u ovom selu, kako se veruje, zasadio prvi čokot vinove loze, na mestu zvanom „Boćke poljane“, u kojoj se proizvodilo vino, te je ovaj plodni vinogorski kraj odavnina poznat po kvalitetnom vinu. U vinorodnoj Župi, opština Brus ima preko 700 hektara pod vinogradom. Na ovom prostoru nalaze se mnoge poljane, sezonska vinogradarska naselja, koja se pominju još u srednjem veku. Neke od njih su Pokrp, Crvena Jabuka (Mala i Velika), Brzećska i Boćka poljana. U slavu vinograda koje je Lazar zasadio, u Botunji se već vekovima održava seoska slava Svetog Trifuna, zaštitnika vinograda.
Devet kilometara od izvorišta Rasine, Milentija se smatra jednim od najstarijih naseljenih mesta u bruskom kraju, formirana u doba Rimljana. Aranđel C. Jeličić ističe: „Koristeći ogromna prirodna bogatstva ovdašnji stanovnici su se bavili i stočarstvom pa nije bio redak slučaj da su pojedinci imali stada od preko hiljadu ovaca, sir, kajmak, vunu i kožu razmenjivali su za žito u Toplici.“*
*Aranđel C. Jeličić „Bruski tragovi prošlosti i sadašnjosti“
